Co trzeba wiedzieć przed spisaniem umowy darowizny?
Umowę darowizny reguluje art. 888 i następne kodeksu cywilnego. Jest to rodzaj umowy, w której darczyńca nieodpłatnie przekazuje osobie obdarowanej składniki swojego majątku. Nieodpłatność darowizny powoduje, że umowa ta jest zawierana często między osobami bliskimi, które łączą silne więzi rodzinne. Stąd darczyńca zobowiązuje się spełnić świadczenie bezpłatnie, nie uzyskując ani w sensie prawnym, ani ekonomicznym nic w zamian. Na obdarowanym spoczywa jedynie pozaprawny obowiązek wdzięczności względem darczyńcy za świadczenia uzyskane bezpłatnie.
Jaka powinna być forma umowy darowizny?
Zgodnie z zapisem w art. 890 kodeksu cywilnego oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom szczególnym, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania formy aktu notarialnego dla oświadczeń obu stron.
Tak więc, aby umowa darowizny nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu była ważna, musi mieć formę aktu notarialnego. Umowa darowizny musi zawierać dane osoby obdarowanej, informację o przekazanym przedmiocie oraz oświadczenie obdarowanego o zgodzie na przyjęcie darowizny. Notariusz sporządzający taką umowę ma obowiązek zgłosić darowiznę do Urzędu Skarbowego.
Kto nie musi uiszczać podatku od darowizny?
Zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn umowy darowizny są opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. Podatek od darowizny nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nie musi być jednak płacony w każdym przypadku. Z płacenia podatku są zwolnieni obdarowani będący najbliższą rodziną darczyńcy (tzw. “zerowa” grupa podatkowa), tj. małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha. Ponadto, ponieważ darowizna nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dokonywana jest w formie aktu notarialnego, to notariusz przesyła akt notarialny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.
Podatek od darowizny nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu muszą natomiast zapłacićobdarowani spoza najbliższej rodziny darczyńcy (II i III grupa podatkowa). Oblicza się go od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według skal zamieszczonych w art. 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Co wpływa na wysokość opłat od umowy darowizny?
W przypadku kosztów, jakie wiążą się z umową darowizny – każdorazowo wysokość taksy notarialnej ustalana jest indywidualnie. Maksymalne stawki określa Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Jest kilka czynników, które wpływają na koszt zawarcia umowy darowizny. Między innymi są to:
- rodzaj przedmiotu darowizny,
- wartość rynkowa przedmiotu darowizny
- ilość obdarowanych osób.
Notariusz i pracownicy kancelarii wyjaśnią wszelkie aspekty prawne darowizny, znaczenie poszczególnych zapisów umowy, wskażą listę niezbędnych dokumentów oraz obliczą koszty planowanej czynności notarialnej.